دولت در آزمون گشایش ارزی

این مطلب را پیش از فراخوان استاد ارجمندم، دکتر مسعود نیلی نوشتم. پس از این فراخوان و انتشار دیدگاه‌های مختلف در خصوص سیاست‌های ارزی، انتشار این مطلب را به فال نیک می‌گیرم. 


سرمقاله دنیای اقتصاد - ۲۳ مهر ۱۳۹۲

حرکت کشور در مسیر تنش‌زدایی از روابط بین‌المللی، چشم‌انداز کاهش تحریم‌ها و ایجاد گشایش در مراودات اقتصادی را در آینده‌ای نزیک، فراروی اقتصاد ملّی قرار داده است. به ویژه، انتظار می‌رود که به تدریج،‌ شاهد افزایش فروش نفت و بازگشت درآمدهای نفتی به سطح پیشین باشیم. از آن‌جایی که همواره،‌ انتظارات مثبت یا منفی نسبت به آینده، زودتر از وقوع تحولات واقعی اقتصاد، بر برخی از متغیر‌های اقتصادی می‌گذارند؛ در یکی دو ماه اخیر، از یک سو شاهد رونق بازار سرمایه هستیم و از سوی دیگر، بازار ارز نیز با توجه به چشم‌انداز رشد درآمدهای ارزی، به کاهش نرخ‌ها تمایل نشان‌ می‌دهد. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، اگر اظهارات رئیس کلّ محترم بانک مرکزی در خصوص عدم تمایل دولت به کاهش نرخ ارز منتشر نمی‌شد، اکنون شاهد شکسته شدن نرخ‌ها در بازار ارز می‌بودیم.


ادامه نوشته

نشانه‌های انسجام در سیاست ارزی

روزنامه دنیای اقتصاد ، ۲۹ شهریور ۱۳۹۱

دیروز اعلام شد که بنابر تصمیم کارگروه مشترک دولت و مجلس، در صورت موافقت رییس‌جمهور، به کالاهایی که در دسته‌بندی اعلام شده از سوی بانک مرکزی، در اولویت سوم تا دهم قرار می‌گیرند، ...

... از طریق بانک‌های عامل، «۲ درصد زیر قیمت بازار آزاد»، ارز اختصاص یابد. اولویت‌های سوم تا دهم، تقریبا شامل همه چیز می‌شود. از خودرو و موبایل و وسایل دیجیتال گرفته، تا ریش‌تراش و ماشین لباسشویی و یخچال. پیش از این برای واردات کالاهایی که از دیدگاه بانک مرکزی ضروری شناخته و در اولویت یک و دو قرار گرفته‌اند (مانند گوشت مرغ، گوشت قرمز و دارو) ارز با نرخ مرجع ۱۲۲۶ تومان اختصاص می‌یافت؛ اما برای سایر کالاها، سیاست روشنی در زمینه تخصیص ارز وجود نداشت.

ادامه نوشته

تبدیل تهدید به فرصت

روزنامه دنیای اقتصاد ، ۱۵ مرداد۱۳۹۱

وقتی خبر حذف بخشی از سهمیه ارز اختصاصی به مسافران خارج از کشور را شنیدم، دوباره به یاد این گزاره معروف در اقتصاد سیاسی افتادم که «تهدید، دولت‌ها را مجبور به اصلاح سیاست‌های غلط اقتصادی می‌کند و در نهایت، به نفع اقتصاد تمام خواهد شد.»

حداقل با مرور تحولات اقتصادی کشور در چند سال اخیر، شواهد بسیاری در تایید این گزاره می‌یابیم. به عنوان نمونه، شاهد بودیم که بحران تامین انرژی، منجر به اصلاح سیاست یارانه‌ای دولت شد.اقتصاد ایران، سال‌ها به دلیل عرضه‌ بسیار ارزان حامل‌های انرژی، در اثر مصرف غیر‌استاندارد حامل‌های انرژی، شاهد اتلاف منابع و سرمایه‌های ملی بود.

ادامه نوشته

افزایش نرخ ارز چگونه بر واحدهای تولیدی اثر می‌گذارد؟

روزنامه دنیای اقتصاد ، ۲۴ اسفند ۱۳۹۰

در این نوشتار با بررسی کانال‌های اثرگذاری نرخ ارز بر بخش‌های مختلف تولید در اقتصاد ایران، ادعا می‌کنیم که افزایش نرخ ارز، در کوتاه مدت، لزوما برای بسیاری از واحدهای صنعتی مفید نخواهد بود و برای قضاوت در این باره، باید برآیند تاثیر عوامل چهارگانه‌: سهم نهاده‌های تولید وارداتی، امکان حضور در بازارهای خارجی، انعطاف‌پذیری قیمت محصولات و کشش قیمتی تقاضا، مورد بررسی قرار گیرد.


بررسی اثر افزایش نرخ ارز بر بخش تولید
چهار ویژگی می‌تواند بر سود یا زیان یک واحد‌ تولیدی در اثر افزایش نرخ ارز موثر باشد. ما پس از برشمردن این ویژگی‌ها، منتفع‌شوندگان و متضررشوندگان افزایش نرخ ارز را بررسی می‌کنیم و ادعا می‌کنیم که دسته‌ا‌ی از تولیدکنندگان که از قضا، ضرورت بیشتری در پشتیبانی و حمایت از آنها وجود دارد، نه تنها از افزایش نرخ ارز در کوتاه‌مدت نفع نمی‌برند، بلکه با افزایش قیمت حامل‌های انرژی فشار مضاعفی بر آنان تحمیل خواهد شد.

ادامه نوشته

تحولات بازار ارز و درس‌هایی که باید از گذشته آموخت

روزنامه دنیای اقتصاد ، ۱۳ تیر ۱۳۹۰

ساختار مدیریت کلان در اقتصاد ایران به گونه‌ای است که محیط بسیار مناسبی را برای آموختن مبانی علم اقتصاد، چگونگی کارکرد بازارها و ارتباط آنها و نحوه واکنش عوامل اقتصادی به محرک‌های مختلف فراهم می‌کند.
دلیل این ویژگی، ‌دوره‌های کوتاه مدیریت در سطح اقتصاد کلان و نهادهای سیاسی تاثیرگذار و تصمیم‌گیر در دولت و مجلس است. اقتصاد ملی برای هر گروه جدید از مدیران و تصمیم‌سازان، یک کلاس آموزشی برای آزمون و خطای سیاست‌گذاری و فهم تجربی مکانیزم‌های اقتصادی محسوب می‌شود. در واقع، مفاهیمی که افراد باید در کلاس‌های درس اقتصاد و با مرور تجارب ملی و جهانی می‌آموختند، در یک فضای واقعی و در میدان عمل سیاست‌گذاری تجربه می‌کنند.

ادامه نوشته